3. Kiến thức-Thảo luận chung Nguyên lý hoạt động của BƠM HPV90 xe đào Komatsu đời "TRỪ BA - TRỪ NĂM".

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#1
Còn loại sơ đồ thủy lực của bơm HPV95 trên Komatsu pc-3 -5 hệ đó e nghiên cứu mãi mà không thông được, khi nào có thời gian Thầy giảng về nó được không ạ ! Cảm ơn Thầy.
À! Sưu tầm đồ cổ cũng hay.
Trước hết, nó là HPV90 chứ không phải HPV95.
Nó lại là một thí dụ cho thấy cái PISTON SERVO có nhiều kiểu khác nhau.
Cái PISTON SERVO của KOMATSU đời TRỪ BA-TRỪ NĂM là kiểu có tiết diện hai đầu bằng nhau chứ không phải một đầu lớn-một đầu nhỏ.
Kế đến, bộ HIỆU CHỈNH (REGULATOR) của nó có đến 04 cái van là:
1)- Van SERVO: Mỗi BƠM có một van; là van 04 cửa_03 vị trí dùng để chọn đưa đường dầu vô 2 đầu piston servo==>TĂNG-GIẢM mặt nghiêng và giữ piston servo ở vị trí cố định.

2)- Van TVC (Torque Variable Control): cả hai BƠM dùng chung một van này; là van 03 cửa_02 vị trí dùng để "GIẢM TẢI CỦA BƠM_TRÁNH QUÁ TẢI ĐỘNG CƠ". Nói cho dễ hình dung, dễ hiểu là KHI ÁP SUẤT LÀM VIỆC CAO THÌ GIẢM LƯU LƯỢNG và ngược lại. Riêng cái van này thì có một van điện từ (solenoid) dính liền; cái solenoid này được điều khiển bởi HỘP ĐIỆN TỬ (Komatsu gọi là Pump Controller).

3)- Van CO (CUT-OFF): Mỗi BƠM có một van; là van 03 cửa_02 vị trí dùng để GIẢM LƯU LƯỢNG BƠM KHI ÁP SUẤT LÀM VIỆC GẦN ĐẠT GIÁ TRỊ TỐI ĐA. Mục đích là tiết kiệm năng lượng, giảm lưu lượng dư thừa xả bỏ qua van RELIEF (cái mục đích này hơi bị mơ hồ===>bỏ cái van này đi máy vẫn làm việc được). Cái van này cũng có một solenoid tách riêng để "BỎ QUA CHỨC NĂNG CỦA VAN NÀY".

4)- Van NC (Negative Control): Mỗi BƠM có một van; là van 03 cửa_02 vị trí. Cái van này mới thú vị đây :cool::D:LOL:.
KOMATSU tuyên truyền rằng hệ thống thủy lực của máy TRỪ BA-TRỪ NĂMOLSS (Open Center LOAD SENSING) thì cái van này phải gọi là van LS (LOAD SENSING) như các máy đời TRỪ SÁU về sau mới đúng. Nhưng ở đây KOMATSU lại không gọi là van LS mà lại gọi là van "ĐIỀU KHIỂN ÂM" nghe giống như kiểu điều khiển của Kobelco (Kobelco cũng gọi là Negative Control).
Van NC này có công dụng là "ĐIỀU CHỈNH GÓC NGHIÊNG BƠM (nói cách khác là điều chỉnh LƯU LƯỢNG BƠM) THEO TAY ĐIỀU KHIỂN CỦA THỢ VẬN HÀNH".


02.png 01.png
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#2
(Tiếp theo)

Phân tích chi tiết từng van của bộ hiệu chỉnh (regulator).
Đầu tiên, hãy bỏ qua các van khác. Ta tập trung vào van NC (Negative Control).
Như đã nói ở bài trên. Van NC có công dụng là "ĐIỀU CHỈNH LƯU LƯỢNG của BƠM THEO TAY ĐIỀU KHIỂN CỦA THỢ VẬN HÀNH".
Nôm na cho dễ hiểu là:
* khi cần nhanh, kéo hết tay điều khiển thì góc nghiêng bơm là tối đa (MAX).
* Khi cần chậm, chính xác, kéo nhẹ tay điều khiển thì góc nghiêng bơm là nhỏ.
Việc thay đổi góc nghiêng của bơm dựa vào tín hiệu thủy lực gọi là "CHÊNH LỆCH ÁP SUẤT" (ΔP).
Vậy cái khái niệm "CHÊNH LỆCH ÁP SUẤT" (ΔP) đó là gì, bài tiếp theo sẽ nói chi tiết hơn.




PC200-5 Hyd Pump Circuit GEMI 2 NC Valve b Neutral.png
PC200-5 Hyd Pump Circuit GEMI 2 NC Valve a Increase.png
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#3
Có một quan sát thú vị.
Nếu các bạn để ý kỹ, so sánh sơ đồ thủy lực của Kobelco SK200-1 với sơ đồ thủy lực của Komatsu PC200-5 sẽ thấy chi tiết 2 phần tử rất quan trọng trên bộ van tổng giống nhau như hai giọt nước (mời xem hình đính kèm).
Thế nhưng từ hai phần tử đó thì Kobelco lại chỉ lấy MỘT ĐƯỜNG ĐIỀU KHIỂN (Kobelco gọi là Pi) đưa vào bộ regulator ; còn Komatsu thì lại lấy đến HAI ĐƯỜNG ĐIỀU KHIỂN (Komatsu gọi là Pt và Pd) để đưa vào bộ regulator (hơi bị rắc rối nếu khi tháo mà không đánh dấu, khi lắp lại mà lắp sai 2 đường Pt và Pd thì máy làm việc sai bét!!!).
Một điều khá vui, lạ khác như đã nói hôm trước: Kobelco gọi đây là phương pháp "ĐIỀU KHIỂN ÂM" (Negative Control) và..........Komatsu cũng gọi đây là phương pháp "ĐIỀU KHIỂN ÂM" (Negative Control).


PC200-5 CUSTOM Hydraulic Circuit.jpg SK200-1 (YN-15823_YQ-02035~) Hyd Circuit.png
 
Sửa lần cuối:

Phuoclocvnes

Active member
#4
Có một quan sát thú vị.
Nếu các bạn để ý kỹ, so sánh sơ đồ thủy lực của Kobelco SK200-1 với sơ đồ thủy lực của Komatsu PC200-5 sẽ thấy chi tiết 2 phần tử rất quan trọng trên bộ van tổng giống nhau như hai giọt nước (mời xem hình đính kèm).
Thế nhưng từ hai phần tử đó thì Kobelco lại chỉ lấy MỘT ĐƯỜNG ĐIỀU KHIỂN (Kobelco gọi là Pi) đưa vào bộ regulator ; còn Komatsu thì lại lấy đến HAI ĐƯỜNG ĐIỀU KHIỂN (Komatsu gọi là Pt và Pd) để đưa vào bộ regulator (hơi bị rắc rối nếu khi tháo mà không đánh dấu, khi lắp lại mà lắp sai 2 đường Pt và Pd thì máy làm việc sai bét!!!).
Một điều khá vui, lạ khác như đã nói hôm trước: Kobelco gọi đây là phương pháp "ĐIỀU KHIỂN ÂM" (Negative Control) và..........Komatsu cũng gọi đây là phương pháp "ĐIỀU KHIỂN ÂM" (Negative Control).


View attachment 5765 View attachment 5767
Thầy ơi, khi thao tác chẳng hạn như kéo phân nữa tay điều khiển thì spool chỉ chạy phân nữa hành trình còn dầu thì cũng chạy qua cái Negative thì sao Pi nó lại giảm được ạ . E xem và suy nghĩ mà không ra được tại sao nó lại giảm Pi được.
 

Đính kèm

Đinh Công Văn

Well-known member
#5
À! Sưu tầm đồ cổ cũng hay.
Trước hết, nó là HPV90 chứ không phải HPV95.
Nó lại là một thí dụ cho thấy cái PISTON SERVO có nhiều kiểu khác nhau.
Cái PISTON SERVO của KOMATSU đời TRỪ BA-TRỪ NĂM là kiểu có tiết diện hai đầu bằng nhau chứ không phải một đầu lớn-một đầu nhỏ.
Kế đến, bộ HIỆU CHỈNH (REGULATOR) của nó có đến 04 cái van là:
1)- Van SERVO: Mỗi BƠM có một van; là van 04 cửa_03 vị trí dùng để chọn đưa đường dầu vô 2 đầu piston servo==>TĂNG-GIẢM mặt nghiêng và giữ piston servo ở vị trí cố định.

2)- Van TVC (Torque Variable Control): cả hai BƠM dùng chung một van này; là van 03 cửa_02 vị trí dùng để "GIẢM TẢI CỦA BƠM_TRÁNH QUÁ TẢI ĐỘNG CƠ". Nói cho dễ hình dung, dễ hiểu là KHI ÁP SUẤT LÀM VIỆC CAO THÌ GIẢM LƯU LƯỢNG và ngược lại. Riêng cái van này thì có một van điện từ (solenoid) dính liền; cái solenoid này được điều khiển bởi HỘP ĐIỆN TỬ (Komatsu gọi là Pump Controller).

3)- Van CO (CUT-OFF): Mỗi BƠM có một van; là van 03 cửa_02 vị trí dùng để GIẢM LƯU LƯỢNG BƠM KHI ÁP SUẤT LÀM VIỆC GẦN ĐẠT GIÁ TRỊ TỐI ĐA. Mục đích là tiết kiệm năng lượng, giảm lưu lượng dư thừa xả bỏ qua van RELIEF (cái mục đích này hơi bị mơ hồ===>bỏ cái van này đi máy vẫn làm việc được). Cái van này cũng có một solenoid tách riêng để "BỎ QUA CHỨC NĂNG CỦA VAN NÀY".

4)- Van NC (Negative Control): Mỗi BƠM có một van; là van 03 cửa_02 vị trí. Cái van này mới thú vị đây :cool::D:LOL:.
KOMATSU tuyên truyền rằng hệ thống thủy lực của máy TRỪ BA-TRỪ NĂMOLSS (Open Center LOAD SENSING) thì cái van này phải gọi là van LS (LOAD SENSING) như các máy đời TRỪ SÁU về sau mới đúng. Nhưng ở đây KOMATSU lại không gọi là van LS mà lại gọi là van "ĐIỀU KHIỂN ÂM" nghe giống như kiểu điều khiển của Kobelco (Kobelco cũng gọi là Negative Control).
Van NC này có công dụng là "ĐIỀU CHỈNH GÓC NGHIÊNG BƠM (nói cách khác là điều chỉnh LƯU LƯỢNG BƠM) THEO TAY ĐIỀU KHIỂN CỦA THỢ VẬN HÀNH".


View attachment 5760 View attachment 5761
em nhớ không nhầm là secvor mấy loại này có 1 cái lò xo khá khá to
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#7
Thầy ơi, khi thao tác chẳng hạn như kéo phân nữa tay điều khiển thì spool chỉ chạy phân nữa hành trình còn dầu thì cũng chạy qua cái Negative thì sao Pi nó lại giảm được ạ . E xem và suy nghĩ mà không ra được tại sao nó lại giảm Pi được.
Ái chà! Câu hỏi rất hay đấy, nó chính là cốt lõi của vấn đề "ĐIỀU CHỈNH LƯU LƯỢNG THEO TAY ĐIỀU KHIỂN CỦA THỢ VẬN HÀNH" bằng phương pháp ĐIỀU KHIỂN ÂM (Negative Control).
Mà ngay cả cái phương pháp điều khiển gọi là CẢM NHẬN TẢI (Load Sensing) cũng dựa theo nguyên lý như sau:
Để giải thích thì lại phải nói hơi dài. Nó liên quan đến "TIẾT LƯU" (Tây gọi là ORIFICE hoặc có tài liệu gọi là THROTTLE), liên quan đến tổn thất áp suất qua tiết lưu với lưu lượng.

Nói sơ qua về công thức liên quan thì nó như hình đính kèm.

ScreenShot_20251018220659.png
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#8
Để mấy cái hình ở đây rồi giải thích sau.

Ghi chú thêm cho rõ:
* A1 là tiết lưu đại diện cho độ mở của bộ chia khi thao tác===>tiết diện của tiết lưu thay đổi theo tay điều khiển.
* A2 là tiết lưu đại diện cho độ mở của đường Pi=====>tiết diện của tiết lưu cũng thay đổi theo tay điều khiển nhưng biến thiên ngược với A1. Nghĩa là A1 tăng thì A2 giảm và ngược lại.
* A3 là tiết lưu cố định đại diện cho cái tiết lưu của van "NEGATIVE CONTROL".


Simple Formula.png P-Q Curve.png
NC 1.png NC 2.png
 
Sửa lần cuối:

Phuoclocvnes

Active member
#9
Để mấy cái hình ở đây rồi giải thích sau.

Ghi chú thêm cho rõ:
* A1 là tiết lưu đại diện cho độ mở của bộ chia khi thao tác===>tiết diện của tiết lưu thay đổi theo tay điều khiển.
* A2 là tiết lưu đại diện cho độ mở của đường Pi=====>tiết diện của tiết lưu cũng thay đổi theo tay điều khiển nhưng biến thiên ngược với A1. Nghĩa là A1 tăng thì A2 giảm và ngược lại.
* A3 là tiết lưu cố định đại diện cho cái tiết lưu của van "NEGATIVE CONTROL".


View attachment 5785 View attachment 5783
View attachment 5787 View attachment 5786
Vậy là tiết lưu A3 giữ vai trò xã bớt áp suất để Pi không bị tăng lên theo tải đúng không ạ.
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#10
Vậy là tiết lưu A3 giữ vai trò xã bớt áp suất để Pi không bị tăng lên theo tải đúng không ạ.
Không phải như vậy! Cực kỳ đơn giản là nếu không có TIẾT LƯU A3 thì áp suất Pi luôn luôn bằng áp suất thùng chứa (coi như bằng zero) rồi còn gì!
 
Sửa lần cuối:
#11
@
Không phải như vậy! Cực kỳ đơn giản là nếu không có TIẾT LƯU A3 thì áp suất Pi luôn luôn bằng áp suất thùng chứa (coi như bằng zero) rồi còn gì!
E hiểu rồi, trước đến giờ e bị rối ngay chỗ đường Pi bị tăng lên theo tải, vì dòng chảy ở phía thao tác lớn hơn và dòng chảy đến Pi càng ít theo độ mở của thao tác nên Pi không lên theo tải được.
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#12
Trở lại nội dung chính của bài.
Trước khi nói tiếp về van NC và 2 đường tín hiệu điều khiển van NC lấy từ "JET SENSOR", tôi muốn đính chính lại cho đúng cái sơ đồ thủy lực.
Các bạn quan sát kỹ lại sơ đồ thủy lực của máy đời "TRỪ NĂM" (lấy cụ thể là PC200-5 luôn cho đơn giản).
Cái sơ đồ PC200-5 ở trên hãng Komatsu đã vẽ sai đấy các bạn!!!!! Cụ thể luôn là sai ở chỗ khoanh tròn đánh dấu đấy.


PC200-5 CUSTOM Hydraulic Circuit.jpg
 
Sửa lần cuối:
#13
Trở lại nội dung chính của bài.
Trước khi nói tiếp về van NC và 2 đường tín hiệu điều khiển van NC lấy từ "JET SENSOR", tôi muốn đính chính lại cho đúng cái sơ đồ thủy lực.
Các bạn quan sát kỹ lại sơ đồ thủy lực của máy đời "TRỪ NĂM" (lấy cụ thể là PC200-5 luôn cho đơn giản).
Cái sơ đồ PC200-5 ở trên hãng Komatsu đã vẽ sai đấy các bạn!!!!! Cụ thể luôn là sai ở chỗ khoanh tròn đánh dấu đấy.


View attachment 5792
Họ vẽ sai vị trí của " Đường Jet Sensor" thay vì nằm sau " Tiết Lưu " đúng không Thầy ?
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#14
Sơ đồ kiểu này thì Pt với Pd bằng nhau và bằng áp suất đường hồi về thùng chứa thì điều khiển kiểu gì được!
Nếu đúng thì nó phải vẽ thế nào nhỉ?


PC200-5 Hyd Jet Sensor Circuit.png
 
#15
Sơ đồ kiểu này thì Pt với Pd bằng nhau và bằng áp suất đường hồi về thùng chứa thì điều khiển kiểu gì được!
Nếu đúng thì nó phải vẽ thế nào nhỉ?


View attachment 5793
Cái đường Pt1 nó được đặt phía theo hình vẽ để áp suất không bị về 0 ạ. Đường Pd1 e chưa biết nó ở đâu.
 

Đính kèm

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#16
Cái đường Pt1 nó được đặt phía theo hình vẽ để áp suất không bị về 0 ạ. Đường Pd1 e chưa biết nó ở đâu.
Đường Pt vẽ như vậy là đúng rồi.
:) Nếu có sẵn máy PC200-5 thì đo kiểm coi thực tế áp suất Pd coi nó như thế nào hoặc là.....
Bỏ luôn cái đường Pd đó, nối thẳng nó về thùng chứa luôn xem nó ra làm sao.:cool::)
 
#17
Đường Pt vẽ như vậy là đúng rồi.
:) Nếu có sẵn máy PC200-5 thì đo kiểm coi thực tế áp suất Pd coi nó như thế nào hoặc là.....
Bỏ luôn cái đường Pd đó, nối thẳng nó về thùng chứa luôn xem nó ra làm sao.:cool::)
Hiện máy Pc200-5 thì em không có sẵn, em nhớ hồi lúc làm cũng có đo đạt đường Pt và pd để xác định ống lắp vào, kết quả đo được là đường Pt khi tăng hoặc giảm con Van Jet Sensor thì nó sẽ tăng giảm theo, còn đường Pd em có đo thử thì nó không lên áp.
 
Sửa lần cuối bởi điều hành viên:

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#18
Đường Pt vẽ như vậy là đúng rồi.
:) Nếu có sẵn máy PC200-5 thì đo kiểm coi thực tế áp suất Pd coi nó như thế nào hoặc là.....
Bỏ luôn cái đường Pd đó, nối thẳng nó về thùng chứa luôn xem nó ra làm sao.:cool::)
Hiện máy Pc200-5 thì em không có sẵn, em nhớ hồi lúc làm cũng có đo đường Pt Pd để xác định ống lắp vào, kết quả đo được là đường Pt khi tăng hoặc giảm con van Jet Sensor thì nó sẽ tăng giảm theo, còn đường Pd em có đo thử thì nó không lên áp.
Vậy thì biết thực sự cái đường Pd nó lấy từ đâu rồi há.
 
#19
Vậy thì biết thực sự cái đường Pd nó lấy từ đâu rồi há.
Ổn hơn hẳn rồi Thầy 😊 chỉ còn thắc mắc là nếu trong hệ điều khiển âm Pi không đạt thì nó sẽ ra sao, nếu Pi bằng 10Kg/Cm2 chẳng hạn thì lưu lượng nó sẽ bị tăng lên do bơm hiểu nhầm là đang có thao tác.
 

LACHAU

Administrator
Thành viên BQT
#20
Ổn hơn hẳn rồi Thầy 😊 chỉ còn thắc mắc là nếu trong hệ điều khiển âm Pi không đạt thì nó sẽ ra sao, nếu Pi bằng 10Kg/Cm2 chẳng hạn thì lưu lượng nó sẽ bị tăng lên do bơm hiểu nhầm là đang có thao tác.
Bởi vậy xe cuốc Komatsu đời TRỪ BA_TRỪ NĂM nó có.....
CHO PHÉP CHỈNH ÁP CỦA ĐẦU RA NC VALVE và nó còn CHO CHỈNH CẢ ÁP SUẤT Pt CỦA JET SENSOR.
Tài liệu nó còn cho thông số chuẩn để chỉnh, hướng dẫn cách đo kiểm, cách chỉnh như thế nào thì cứ theo sách mà CHỈNH CHO CHUẨN là lượm lúa thôi.


Lưu ý 1: các thông số áp suất của mỗi hạng xe mỗi khác nhau.
Lưu ý 2: Thợ sửa chữa giỏi, có kinh nghiệm còn phải biết chỉnh theo tình trạng động cơ, thói quen vận hành của thợ lái để chỉnh mới dễ lượm lúa được:LOL:;)



PC650-5 Jet Sensor Pressure.png PC300-5 Jet Sensor Pressure.png PC200-5 Jet Sensor Pressure.png PC120-5 Jet Sensor Pressure.png